Bước vào mùa đông, với người già mà nói, đây quả thật là một chuyện không mấy dễ chịu. Nhiều căn bệnh mãn tính sẽ bắt đầu phát tác trong mùa này, còn tinh thần thì lại dễ rơi vào trạng thái uể oải, buông lơi.
Vượt qua được mùa đông, có nghĩa là lại có thể mở ra thêm một năm mới. Cuộc đời, chẳng khác nào một cuộc chạy marathon dài đằng đẵng, vượt qua được một chặng, rồi lại một chặng, càng gần tới đích, người ta càng dễ muốn buông bỏ.
Vì vậy, viện dưỡng lão mỗi năm đến mùa đông đều tổ chức hoạt động, cũng là để mừng Tết Dương lịch. Những cụ có người thân thì đến Tết Âm mới được đón về nhà, khi ấy mọi người khó tụ đủ, nhưng vào dịp Dương lịch, hầu hết đều còn ở lại.
Trong quan niệm của thời đại này, mồng Một tháng Một dường như là ngày lễ chỉ thuộc về người trẻ, thức trắng đêm đón giao thừa, điều đó vốn chẳng hợp với người già đang chú trọng giữ gìn sức khỏe. Nhưng viện trưởng lại không nghĩ vậy, bà muốn tổ chức cho các cụ một “Đêm giao thừa” thật vui vẻ. Mọi người cùng nhau ăn lẩu nóng hổi, ăn xong thì những ai thích ca hát sẽ lên sân khấu hợp xướng, còn ai không biết hát thì ngồi dưới lẩm nhẩm theo, cũng coi như góp vui.
Đó chính là cách mà Ngu Cốc Thu trải qua đêm giao thừa mỗi năm, cô phụ trách mở phần nhạc đệm cho họ.
Hôm nay lại là ngày đăng ký và chọn bài hát hợp xướng thường niên, Ngu Cốc Thu theo lệ cũ bị kéo đến giúp điều phối. Cô khá bất ngờ khi lần này Lâm Thục Tú cũng đến tham gia, hai năm trước bà vẫn luôn liếc mắt khinh khỉnh, rồi quay về phòng ngủ ngay.
“Cho tôi đăng ký một suất.” Bà cười híp mắt, chẳng hề ngại ngần mà nói, “Biết đâu đây là năm cuối rồi, không để mọi người nghe thử giọng hát của tôi thì uổng quá.”
Rõ ràng là một câu nói mang chút bi thương, nhưng những cụ khác lại chẳng mấy để tâm. Một bà lão khác liền bắt lấy lời, trêu chọc: “Thôi chết, bà đừng có mà hại bọn tôi đó nha! Hát mà dở quá, e mấy người khỏe mạnh nghe xong cũng phải theo bà về luôn mất!”
Cả đám bật cười ầm lên, Ngu Cốc Thu nghiêng mặt, mím môi, cảm thấy nếu mình cũng cười thì như thể đang tổn phúc vậy.
Một người khác lại hò theo: “Phải đó! Trừ khi bà hát thử cho tụi này nghe liền bây giờ! Để tụi tôi còn thẩm định xem có dám cho lên sân khấu không!”
Lâm Thục Tú nở nụ cười lạnh, xoay bánh xe lăn, đưa mình ra giữa vòng tròn, ưỡn ngực nói: “Thế thì hôm nay coi như các người được lợi rồi nhé.”
Mọi người lập tức đồng loạt vỗ tay. Lâm Thục Tú khẽ hắng giọng, nhắm mắt lại, cất giọng ngân nga:
“Sen hồng tàn phai hương ngọc chạm thu,
Khoác nhẹ xiêm y, một mình lên thuyền lan.
Ai giữa tầng mây gửi thư gấm đến,
Khi nhạn quay về, trăng đã tròn nơi lầu tây…”
Bà mới hát được hai câu, mọi người đều lặng đi.
Ngu Cốc Thu hoàn hồn lại, không kìm được mà vỗ tay rào rào. Cô vừa dẫn đầu, những người khác cũng lập tức làm theo, góc vườn bỗng chốc náo nhiệt hẳn lên, khiến có người đi ngang phải tò mò hỏi: “Mọi người đang làm gì thế vậy?”
Ngu Cốc Thu quay đầu nhìn lại, người đến là Dung Chi Lan.
“Bọn tôi đang bàn chuyện hợp xướng đó, bà là người mới à? Có muốn tham gia không?” Có người nhiệt tình đáp lời, “Vừa nãy Tiểu Lâm vừa khoe giọng đó, hát hay lắm luôn!”
“Thật sự rất hay!” Dung Chi Lan mỉm cười, “Tôi cũng có thể tham gia được không?”
Nhiều người liền nói được chứ, được chứ, cho đến khi một giọng nói khác vang lên.
“Không được đâu, bà ấy bị lẫn rồi, trí nhớ kém lắm, chắc chắn không nhớ nổi lời bài hát đâu!” Cụ già nói liền mồm, “Hôm qua tôi vừa nói tên mình cho bà ấy, sáng nay ra ngoài bà đã không nhận ra tôi rồi.”
Người nói là Phạm Tây Bình, mới vào viện chưa lâu. Tính tình ông ta vốn thuộc kiểu không được lòng người. Ngu Cốc Thu trước đây không hiểu tại sao, nhưng nghe ông ta nói câu này thì có phần hiểu ra rồi, có lẽ cũng chính vì vậy mà đến giờ vẫn chưa lập gia đình, chắc là vì quá thiếu tinh tế.
Dung Chi Lan nhìn về phía Phạm Tây Bình, mấp máy môi. Khi cất tiếng, giọng bà đã nhỏ đi nhiều: “Tôi… tôi nhớ mà.”
“Vậy tôi tên gì?”
Mọi ánh mắt đều đổ dồn về phía bà. Bà ngẩng đầu nhìn quanh, rồi lúng túng im lặng một hồi lâu, cuối cùng cúi đầu xuống, xoay bánh xe định rời đi.
“Khoan đã.”
Ngu Cốc Thu bước lên phía trước, mọi ánh nhìn lại chuyển về phía cô.
“Ai nói trí nhớ kém thì không được hát chứ? Viện của chúng ta đâu có quy định như vậy, đúng không?” Cô nói tiếp, “Hơn nữa, cho dù bà ấy có không nhớ được lời, tôi sẽ giúp bà học thêm. Mọi người cứ yên tâm đi.”
Vừa dứt lời, Lâm Thục Tú ở bên cạnh cũng lên tiếng, hướng thẳng về phía Tây Bình mà công khai “nổ pháo”: “Nếu không nhớ được lời là không được hát, thì hát sai nhịp chắc là tội tày trời rồi ha! Ông hát lên cứ như con la bị kéo mà còn nghẹn họng, ngắt quãng từng khúc, chẳng ai bảo ông rút khỏi dàn hát cả. Ông thì im đi cho rồi, đừng có nói bậy nữa!”
Phạm Tây Bình đỏ bừng cả mặt: “Hả?! Bà nói cái gì vậy hả? Tôi hát hay dở tới lượt bà chê chắc!”
“Tôi không được nói hả? Thế tôi hát tiếp đây, ông có muốn song ca với tôi không? Hát luôn bài Trăng tròn nơi lầu tây hồi nãy đó.”
Ông trợn tròn mắt: “Bà… bà muốn song ca với tôi á?”
“Sao? Sợ rồi hả?”
Đám đông lập tức nhao nhao phụ họa: “Lão Phạm ơi, sao im ru vậy, hát đi chứ, bọn tôi không cười đâu mà!”
Phạm Tây Bình chỉ tay về phía Lâm Thục Tú, hét lên: “Tôi sợ gì chứ! Tôi là đang nghĩ cho danh dự của bà đó!”
“Danh dự của tôi?” Lâm Thục Tú trừng mắt.
“Nam nữ song ca thì sao mà gọi là hợp xướng được…” Ông ấp úng, mặt đỏ gay, “Cái đó gọi là hát tình ca đôi cơ!”
Lâm Thục Tú bật cười khanh khách, liếc ông một cái: “Thôi đi, ông già chưa từng yêu, né qua một bên đi.”
Cả đám lại cười ầm lên, một mâu thuẫn nhỏ nhờ vậy mà hóa giải nhẹ nhàng. Ngu Cốc Thu len lén giơ ngón tay cái với Lâm Thục Tú, quay đầu lại thì thấy Dung Chi Lan đã lặng lẽ rời đi.
Cô nhìn theo bóng lưng bà, đứng ngẩn người một lát rồi nhanh chân chạy theo.
“Bà Dung ơi!”
Dung Chi Lan dừng lại, quay đầu nhìn cô, mấp máy môi, rõ ràng là cũng không nhớ nổi tên cô.
Ngu Cốc Thu mỉm cười: “Cháu là Tiểu Cốc, bà về phòng à? Để cháu đẩy bà về nhé.”
“Ồ… thế phiền cháu quá rồi.”
Cô đẩy xe cho bà, hai người cùng đi dọc hành lang phủ ánh nắng nhạt.
Ngu Cốc Thu không sao diễn tả nổi cảm xúc trong khoảnh khắc ấy.
Trong huyết quản họ đều chảy cùng một dòng máu, nhưng lại xa lạ như người dưng. Xa lạ, mà tư thế bây giờ lại giống như hai thế hệ thân thuộc sớm chiều bên nhau.
Tới phòng, Ngu Cốc Thu buông bỏ nỗi ngổn ngang trong lòng, khẽ nói: “Lát nữa cháu đi đăng ký cho bà nhé, tham gia hợp xướng ấy.”
Dung Chi Lan lắc đầu nói: “Thôi khỏi, có khi mai tôi đã quên mất chuyện này rồi.”
“Vậy thì mai cháu sẽ nhắc bà nhé.”
Dung Chi Lan khựng lại một thoáng, rồi mỉm cười dịu dàng: “Cảm ơn cháu, Tiểu Cốc… nhưng không sao đâu, vừa nãy tôi chỉ buột miệng nói vậy thôi.”
Ngu Cốc Thu vốn đã mở cửa định rời đi, nghe thế lại dừng bước, xoay người đứng lại.
“Bình thường chắc bà thích hát lắm phải không ạ?”
“Hả?”
“Cháu nghĩ nếu không thật sự thích hát, thì người ta cũng chẳng muốn tham gia mấy hoạt động như vậy đâu.”
Dung Chi Lan khẽ cười khổ, đưa tay xoa trán: “Cũng tại tuổi già rồi, làm việc gì cũng thấy sức không còn theo kịp lòng. Hát thì nhẹ nhàng hơn nhiều.”
“Vậy thì bà nên tham gia hợp xướng chứ.”
“… Nhưng người kia nói cũng đúng, đã lẫn rồi thì không nên tham gia gì hết.”
“Sao lại đúng được ạ! Trước đây cháu từng nói với một người bạn, rằng trên đời này chẳng có nhiều chuyện ‘nên’ hay ‘không nên’ đâu.”
Nhắc đến người bạn ấy, khóe môi Ngu Cốc Thu bất giác cong lên.
“Người bạn đó của cháu không nhìn thấy gì cả. Nhưng trước đây, bọn cháu vẫn cùng nhau xem pháo hoa, cùng nghe phim, cùng đi triển lãm. Còn bà vẫn có thể hát, sao lại không hát chứ?”
“Phải đó, ngoại à, sao lại không hát?”
Một giọng nam bất ngờ chen ngang từ ngoài cửa. Ngu Cốc Thu giật mình quay đầu lại, người đàn ông trẻ mặc áo hoodie xám, hai tay xách theo một túi kẹo lạc và một giỏ trái cây, đang đứng nơi ngưỡng cửa.
Đôi mắt Dung Chi Lan sáng hẳn lên, giọng nói cũng khác hẳn so với lúc nãy.
“Thừa Thừa! Sao cháu tới mà không nói với bà ngoại một tiếng vậy?”
“Cháu muốn thử xem hôm nay ngoại có còn nhận ra cháu không.” Người đàn ông mỉm cười, “Xem ra hôm nay may mắn rồi, cháu thắng cược rồi.”
Anh bước vào, chạm phải ánh nhìn của Ngu Cốc Thu, cô liền khẽ né tránh, không để lộ chút cảm xúc nào.
Ánh mắt anh thoáng sáng lên, rồi cất giọng chào hỏi: “Chào cô, tôi là Chu Thừa Ý. Tôi đến thăm bà ngoại tôi.”
“Chào anh, vậy tôi không làm phiền hai người nữa.”
Ngu Cốc Thu vội đứng dậy, như thể chỗ ngồi đột nhiên trở nên bỏng rát, nhanh chóng đẩy cửa đi ra. Khi tay vừa chạm vào nắm cửa, cô nghe thấy người phía sau nghiêng đầu hỏi: “Phải rồi, cô vẫn chưa nói cho tôi biết tên cô.”
“Ngu Cốc Thu.”
Cô không quay đầu lại, chỉ buông ra ba chữ ấy.
–
Chu Thừa Ý.
Buổi chiều hôm đó, thỉnh thoảng Ngu Cốc Thu lại lơ đãng nghĩ đến cái tên ấy, người ấy, người mà cô không hề chuẩn bị tâm lý để đối mặt.
Con trai của người phụ nữ đó.
Chỉ một lần chạm mặt ngắn ngủi, cô chẳng thấy họ có điểm gì giống nhau, hoàn toàn là hai người xa lạ. Nếu gặp nhau ngoài phố, chắc chắn cô sẽ không bao giờ nghĩ rằng trong người anh ta đang chảy cùng dòng máu với mình.
Tiếp theo đây, còn ai sẽ xuất hiện nữa? Con gái bà ấy, chồng bà ấy sao… Chỉ nghĩ đến khả năng đó thôi, Ngu Cốc Thu đã thấy mệt mỏi rã rời.
Cơn đau đầu lại âm ỉ kéo đến, giống hệt như lần trước.
Vậy… có nên nhân tiện ghé qua Hội Người Mù Thanh Thân không nhỉ?
Ý nghĩ ấy vừa thoáng qua, lòng cô bỗng chùng xuống, cơn nhức căng trong đầu cũng kỳ diệu mà dịu đi ngay tức khắc.
Ngu Cốc Thu bước lên xe buýt, ngồi xuống hàng ghế cuối. Việc đầu tiên cô làm không còn là thói quen cắm tai nghe để nghe nhạc hay podcast nữa, mà là không kìm được, lập tức nhắn tin cho Thang Tuấn Niên.
“Anh hôm nay có đi trực không?”
Cô dán mắt vào màn hình, nhìn tin nhắn gửi đi, nhưng mãi chẳng thấy anh trả lời.
Ngu Cốc Thu bĩu môi, lại tựa đầu vào cửa kính xe, hồn vía để đâu đâu, cứ vài phút lại liếc điện thoại một lần. Mãi cho đến khi tin nhắn của Thang Tuấn Niên hiện lên, cô lập tức ngồi thẳng dậy.
“Hôm nay tôi nghỉ, ở nhà.”
Ngu Cốc Thu thoáng thất vọng: “Vậy thì tốt quá rồi…” Giọng điệu lại chẳng nghe ra chút nào gọi là “tốt”.
“Bây giờ cô đang ngồi xe à?”
Anh nghe ra manh mối từ tiếng ồn trong đoạn ghi âm giọng cô.
“Ừ, tôi vừa tan làm, hôm nay định đi massage một chút.” Cô khẽ lầm bầm, “Tiếc là anh không ở đây.”
“Nếu đi đường buồn chán quá, có muốn thử nghe cái này không?”
Thang Tuấn Niên gửi đến một tệp âm thanh, trên đó không có chữ, chỉ là một dãy số ghi theo ngày tháng.
Ngu Cốc Thu chẳng hiểu gì, liền bấm mở. Sau vài giây im lặng, giọng của Thang Tuấn Niên vang lên bên tai cô.
“…Chào mọi người.” Giọng mở đầu đầy do dự. “Tôi tên là Thang Tuấn Niên.”
Tim Ngu Cốc Thu khẽ hẫng một nhịp.
Chẳng lẽ đây là…
Cô mang theo nỗi xúc động, tiếp tục nghe xuống.
“Đây là… podcast mới mà tôi vừa mở. Sau này tôi muốn cùng mọi người trò chuyện đôi chút về thiên văn, vũ trụ. Thực ra, lĩnh vực này đã có rất nhiều tài khoản rất hay rồi. Trước khi bắt đầu, tôi có nghe qua kha khá, ai nấy đều nói rất tuyệt. Nghe xong sẽ khiến người ta cảm thấy, so với vũ trụ bao la, con người thật chẳng là gì cả, nhỏ bé đến mức không đáng nhắc tới. Khoảng thời gian có ý nghĩa đối với loài người, đặt trong vũ trụ lại chẳng có ý nghĩa gì hết. Vậy thì, nỗi khổ của con người nếu đem so với vũ trụ, e còn nhỏ hơn cả một hạt bụi.”
“Mười năm trước, tôi từng trải qua một vụ tai nạn xe. Thế giới khi ấy tựa như một vụ nổ lớn của vũ trụ, trời long đất lở, rồi lại mở ra một vũ trụ mới. Một vũ trụ không có bất kỳ tinh vân nào, tối đen như mực… Bởi vì từ giây phút đó, đôi mắt tôi đã không còn nhìn thấy gì nữa.”
“Sau khi mất đi ánh sáng, tôi buộc phải từ bỏ rất nhiều điều, những điều tôi từng tha thiết khao khát, từng yêu thích. Thiên văn chính là một trong số đó. Bởi khi bạn biết mình chẳng thể đạt được thành tựu nào nữa trên con đường mà mình yêu thích, thì việc tiếp xúc với nó sẽ trở thành một nỗi đau. Vì thế, tôi cố gắng tự nhủ với mình rằng, tôi không còn thích nó nữa.”
“Thế nhưng, tôi vẫn không thể thật sự buông tay. Tôi vẫn đôi khi nghe các chương trình phát thanh về chủ đề đó, nghe những cuốn sách mới ra liên quan đến thiên văn, chỉ là xuất phát điểm đã không còn như trước. Ngày xưa là vì ngưỡng mộ, còn bây giờ… tôi chỉ quan tâm đến những thứ mang tính vĩ mô, để có thể tạm thời quên đi phần vi mô, quên đi chính bản thân mình.”
Nghe đến đây, cảm xúc dâng trào trong lòng Ngu Cốc Thu bỗng chốc rơi thẳng xuống vực. Cô cảm giác như đang bước đi trong bùn lầy trong tim anh, từng chữ vang bên tai đều dính lại, nặng nề và đau đớn vô cùng, vậy mà anh lại kể ra nhẹ như gió thoảng.
“Còn có thứ gì vĩ đại hơn cả vũ trụ chăng? Có lẽ chỉ còn lại tôn giáo. Một khi con người thực sự đem hết thảy đặt cược vào tôn giáo, có lẽ sẽ lập tức đánh mất dũng khí để sống tiếp. Bởi khi bắt đầu tin vào kiếp sau, người ta rất dễ buông lơi sợi gân cuối cùng níu mình lại với cuộc đời. Thế nên, vũ trụ là vừa vặn, đủ hư ảo, mà cũng đủ chân thật. Đến và đi đều có định số riêng.”
Giọng Thang Tuấn Niên bình thản đến mức quá đáng, tựa như con thuyền nhẹ đã vượt qua vạn trùng núi, mà mặt nước không gợn lấy một làn sóng.
“Nếu người nghe vốn đã quan tâm đến vũ trụ, vậy thì tuyệt vời rồi. Nhưng nếu lúc này, bạn đang ở trong một vũ trụ tăm tối, nơi bạn tuyệt vọng với xung quanh, chẳng còn hứng thú với bất cứ điều gì, thì cũng có thể thử nghe podcast của tôi. Bởi sẽ luôn có một khoảnh khắc nào đó, cùng trong một thời gian, có một người khác cũng đang lắng nghe.”
Giọng nói vốn trầm tĩnh bỗng có chút biến đổi, xen vào một nụ cười rất nhẹ, gần như không nghe ra được.
“Như vậy, theo lời một người bạn từng nói với tôi, thì sẽ không còn là một mình trong vũ trụ nữa.”
Tệp âm thanh mà Thang Tuấn Niên gửi, dừng lại ở đó.
Ngu Cốc Thu khép mắt lại, kéo đi kéo lại thanh tiến trình ở đoạn cuối cùng, chỉ để nghe đi nghe lại nửa câu trong giọng Thang Tuấn Niên: “Có một người bạn từng nói với tôi”.
Cô chính là người bạn mà anh không gọi tên ấy. Là người đã khiến anh bắt đầu làm podcast, được anh để dành nói đến cuối cùng, phần kết đọng lại trong lòng người nghe. Cũng là người bạn có chút “tùy hứng” trong mắt anh, bởi vì muốn để cô là người đầu tiên được nghe, nên anh chưa vội đăng tải đã gửi riêng cho cô trước. Ngực cô căng đầy, cảm xúc dâng trào, nhưng lại cố tỏ vẻ kiêu kỳ, gõ xuống vài chữ làm điệu bộ như bình thản.
“Người bạn đó là ai vậy, khó đoán quá đi.”
Thang Tuấn Niên phối hợp với cô, mỉm cười đáp: “Là một người bạn có tên mang theo mùa.”
“…Hả?”
Tim Ngu Cốc Thu khẽ hẫng một nhịp, cơn kinh ngạc theo giọng nói thoát ra.
Thang Tuấn Niên nhàn nhạt hỏi lại: “Sao thế, chẳng phải trong tên cô có ‘Đông’ à?”
Ngu Cốc Thu cười gượng hai tiếng: “Phải, phải rồi…”